Nadwzroczność

Dlaczego wady wzroku czasami nie widać – czyli o nadwzroczności.

Często rodzice dzieci, u których wykryto wadę wzroku ze znakiem +, a więc nadwzroczność, nie mogą uwierzyć, że nie zauważyli wady u dziecka. Mówią, że maluchy widziały nawet mały okruszek na podłodze, nigdy nie podchodziły blisko do ekranu, nie kolorowały z nosem w kolorowance, nie mrużyły oczu. Właściwie można by powiedzieć, że nie miały żadnych objawów wady wzroku! Dlaczego tak czasami jest - czyli kilka słów o nadwzroczności.

Nadwzroczność.

Nadwzroczność występuje zazwyczaj na skutek niewłaściwej budowy rogówki, która załamuje światło w sposób nieprawidłowy i tym samym obraz nie jest „wyświetlany” na rogówce, a za nią. Przez to powinien być niewyraźny, nieostry. Jednak w nadwzroczności dużą rolę odgrywa również soczewka oka – ma ona bardzo ważne zadanie, które jest odpowiedzialne za „oszukiwanie” wady wzroku. To zadanie nazywa się…

Akomodacja.

Akomodacja to umiejętność wyostrzania obrazu zarówno blisko jak i daleko. Możemy wyobrazić to sobie tak, jakbyśmy robili zdjęcie różnych obiektów aparatem fotograficznym – jeśli używamy tradycyjnego obiektywu, słyszymy jak soczewki w obiektywie wybierając punkt ostrości przesuwają się względem siebie. Tak samo soczewka w oku zmienia swój kształt gdy chce popatrzeć blisko lub daleko. Robi się wtedy bardziej płaska lub bardziej kulista.

Ta umiejętność zmiany w soczewce powoduje, że dzieci potrafią tak „ustawić ostrość”, że niejako kompensują sobie wadę wzroku i tym samym obraz robi się wyraźny. Czy oznacza to więc, że wady nie należy korygować?

Korekcja.

Korekcja nadwzroczności zawsze powinna być decyzją specjalisty, gdyż dla określonych grup wiekowych nadwzroczność ma swoje fizjologiczne wielkości.

Jednak w przypadku kiedy wykracza ona ponad tę wartość, a dziecko widzi wyraźnie (dzięki pracy akomodacji) warto korygować wadę. To dlatego, że wysiłek akomodacyjny to ciężka praca dla oczu dziecka i może skutkować problemami takimi jak: bóle głowy, rozmywanie obrazu, uczucie bolących oczu.

Wykrycie wady w przypadku nadwzroczności jest więc trudne, ponieważ dziecko nie tylko może dobrze radzić sobie z ostrością widzenia – w przypadku wrodzonej nadwzroczności (czasem bardzo wysokiej) dziecko nie wie w jaki sposób powinno widzieć i tym samym nie zgłasza niewyraźnego widzenia. Jednocześnie potencjalne objawy stanowiące o wadzie wzroku mogą być niejasne dla rodzica i nie mieć odzwierciedlenia w przypuszczeniach dotyczących możliwego występowania tej wady.

Rozwiązaniem są regularne wizyty okulistyczne, oraz badania przesiewowe. Wcześnie wykryta i skorygowana nadwzroczność może być zupełnie nieproblematyczna dla dziecka. Czasem nadwzroczność z biegiem lat zmniejsza się, jednak co istotne – jeśli nie rozwinie się niedowidzenie, dziecko może widzieć w okularach tak samo jak osoba nie mająca żadnej wady wzroku. Dlatego ważne aby pamiętać o regularnych kontrolach nawet wtedy kiedy nie mamy żadnych podejrzeń co do wady wzroku, a szczególnie wtedy kiedy w rodzinie występują wady wzroku lub u dziecka pojawią się objawy.

Anna Grabas

Ortoptystka.